Σάββατο 28 Ιανουαρίου 2017

Βαριά «κληρονομιά» η υπερχρέωση της χώρας από Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ

του Μανώλη Δρεττάκη*
Η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ εξαπολύουν συνεχώς μύδρους εναντίον της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. για την κατάσταση στην οποία έφερε τη χώρα η πολιτική της τα σχεδόν δύο χρόνια που διαχειρίζεται την οικονομία της.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι με το τρίτο Μνημόνιο που υπέγραψε και εφαρμόζει η κυβέρνηση και ο τρόπος χειρισμού των σχέσεών της με τους δανειστές χειροτέρευσε την κατάσταση της χώρας, την οποία «κληρονόμησε» από τη συγκυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ τον Ιανουάριο του 2015. Ποια, όμως, ήταν η κατάσταση αυτή, την οποία οι πρώην κυβερνώντες θέλουν να ξεχάσουμε;

Η απάντηση που δίνουν στο ερώτημα οι σημερινοί ηγέτες της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ είναι ότι το 2014 είχε σημειωθεί ανάπτυξη (μόλις 0,4% σε σχέση με το 2013). Την πενταετία 2010-2014, όμως, οι κυβερνήσεις των κομμάτων αυτών -εξαιτίας της αδυναμίας εξυπηρέτησης του υπέρογκου δημόσιου χρέους το οποίο είχαν δημιουργήσει οι κυβερνήσεις των ίδιων κομμάτων την 35ετία 1975-2009- υπέγραψαν τα δύο Μνημόνια και εφάρμοσαν πιστά τα όσα προβλέπονταν σ’ αυτά (δραστική μείωση μισθών και συντάξεων, περικοπή των δημόσιων επενδύσεων και πολύ μεγάλη αύξηση των φόρων), με αποτέλεσμα το ΑΕΠ της χώρας σε σταθερές τιμές να μειωθεί κατά 22,7% την πενταετία 2010-2014 ή κατά 4,6% κατά μέσο όρο τον χρόνο, η οικονομία να οπισθοδρομήσει 15 χρόνια (με βάση τα στοιχεία της Eurostat, το ΑΕΠ σε σταθερές τιμές το 2014 ήταν χαμηλότερο από το επίπεδο στο οποίο βρισκόταν το 2000!) και η ανεργία και η φτώχεια να εκτιναχθούν στα ύψη.
Σε ένα άρθρο μας στην «Εφημερίδα των Συντακτών» της 22.8.2016 προσπαθήσαμε να επιμερίσουμε τις ευθύνες της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ για την εκτίναξη στα ύψη του δημόσιου χρέους, εξετάζοντάς το σε σταθερές τιμές του 2009. Αυτός, όμως, ο τρόπος παραβλέπει την κρίσιμη για το μέλλον του τόπου σχέση του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ της χώρας. Αυτή τη σχέση εξετάζουμε στο άρθρο αυτό χρησιμοποιώντας τα στοιχεία των επετηρίδων της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για το δημόσιο χρέος και το ΑΕΠ σε δραχμές, σε τρέχουσες τιμές την περίοδο 1974-1995, και τα στοιχεία της βάσης δεδομένων της Eurostat σε ευρώ, σε τρέχουσες τιμές την περίοδο 1995-2014.

Στις δύο πρώτες στήλες του Πίνακα δίνονται σε δισεκατομμύρια δραχμές σε τρέχουσες τιμές το ΑΕΠ και το δημόσιο χρέος της χώρας τα έτη 1974, 1981, 1989, 1993 και 1995, στην 3η στήλη το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ και στην 4η η ετήσια αύξησή του σε εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ τις περιόδους ανάμεσα στα έτη αυτά.

Στις στήλες του δεύτερου μέρους του Πίνακα δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία σε εκατομμύρια ευρώ σε τρέχουσες τιμές τα έτη 1995, 2004, 2009 και 2014. (Σημειώνουμε εδώ στο δημόσιο χρέος του 1982 προστέθηκε το δάνειο των 250 δισεκατομμυρίων δραχμών από την Τράπεζα της Ελλάδος για την κάλυψη του ελλείμματος του 1981 και των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς διάφορους οργανισμούς της περιόδου 1978-1981 και άλλων ετών. Δεδομένου ότι αφορούσε τη διαχείριση των κυβερνήσεων της Ν.Δ. της περιόδου 1974-1981, το μεταφέραμε στο 1981.)

Από την 4η στήλη του πρώτου μέρους του Πίνακα φαίνεται ότι η ετήσια αύξηση του δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ (και τα δύο σε δισεκατομμύρια δραχμές σε τρέχουσες τιμές) αυξήθηκε την:
■ 7ετία 1975-1981 της Ν.Δ. κατά 3,2 εκατ. μονάδες και την 8ετία 1982-1989 του ΠΑΣΟΚ κατά 2,6.
■ 4ετία 1990-1993 της Ν.Δ. κατά 7,8 εκατ. μονάδες και τη 2ετία 1994-1995 του ΠΑΣΟΚ κατά 1,8.
Από την 4η στήλη του δεύτερου μέρους του Πίνακα φαίνεται ότι η ετήσια αύξηση του δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ (και τα δύο σε εκατ. ευρώ σε τρέχουσες τιμές) αυξήθηκε την:
■ 9ετία 1996-2004 του ΠΑΣΟΚ κατά 0,7 εκατ. μονάδες και την 5ετία 2005-2009 της Ν.Δ. κατά 4,8
■ 5ετία 2010-2014 των εναλλασσόμενων κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. κατά 10,6 εκατ. μονάδες.

Οι διαφορές στην ετήσια αύξηση του δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ τις 6 περιόδους της 35ετίας 1975-2009 οφείλονται στους διαφορετικούς ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ και του δημόσιου χρέους τις περιόδους αυτές. Η τεράστια, όμως, αύξηση της 5ετίας 2010-14 των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ. οφείλεται κυρίως στην καθίζηση του ΑΕΠ.

Η εκτίναξη του δημόσιου χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ κατά 152,2 εκατοστιαίες μονάδες την 40ετία 1975-2014 είναι η βαριά και δυσβάστακτη για τη χώρα και τον λαό «κληρονομιά» της διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ την περίοδο αυτή. Αν δεν υπάρξει δραστικό «κούρεμα» του δημόσιου χρέους, θα περάσουν, δυστυχώς, πολλά χρόνια για να απαλλαγεί η χώρα από την «κληρονομιά» αυτή.

* πρώην: αντιπροέδρου της Βουλής, υπουργού και καθηγητή της ΑΣΟΕΕ