Δευτέρα 20 Ιουνίου 2011

Βασικές καινοτομίες Καλλικράτη στα οικονομικά της Αυτοδιοίκησης

Κωδικοποιημένα, οι βασικές καινοτομίες στην οικονομική λειτουργία των ΟΤΑ που εισήγαγε ο Καλλικράτης. Μεταξύ των άλλων προβλέπεται η σύνταξη τριμηνιαίας έκθεσης για τα αποτελέσματα εκτέλεσης του προϋπολογισμού, η οποία και αναρτάται στην ιστοσελίδα του Δήμου,  στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η άποψη της μειοψηφίας και η  εισαγωγή προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε όλους τους ΟΤΑ και τα νομικά τους πρόσωπα. Παρακάτω οι καινοτομίες, που έχουν ενδιαφέρον για όσους ασχολούνται και όχι μόνο με την τοπική αυτοδιοίκηση, περιλαμβάνουν:

  1. την εισαγωγή αυστηρών, κυρίως αναπτυξιακών, προϋποθέσεων στην πιστοληπτική πολιτική των Δήμων και των Περιφερειών, με παράλληλη απαγόρευση του δανεισμού για λειτουργικές δαπάνες.   Το ύψος του δανεισμού των ΟΤΑ, έως την εφαρμογή του Καλλικράτη ήταν χωρίς περιορισμούς. Καθορίστηκε  για πρώτη φορά το πλαίσιο και οι προδιαγραφές δανεισμού της ΤΑ, σύμφωνα και με την σχετική ευρωπαϊκή εμπειρία. Η δανειακή πολιτική των δήμων και περιφερειών συσχετίζεται πλέον με την ικανότητα τους να εξυπηρετήσουν τη δημόσια πίστη τους.
Οι προϋποθέσεις και οι διαδικασίες για τη λήψη δανείου από Δήμους και Περιφέρειες είναι οι εξής:
α) το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης της δημόσιας πίστης κάθε Δήμου/Περιφέρειας να μην υπερβαίνει το 20% των ετήσιων τακτικών του εσόδων.
β) το συνολικό χρέος του Δήμου/Περιφέρειας που προβαίνει σε δανεισμό να μην υπερβαίνει ποσοστό του 60% των συνολικών εσόδων του.
Ως συνολικό χρέος θεωρούνται οι συνολικές μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις του.









  1. την εισαγωγή προληπτικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου σε όλους τους ΟΤΑ και τα νομικά τους πρόσωπα
Για πρώτη φορά οι δαπάνες όλων των δήμων και των περιφερειών, όλων των νομικών προσώπων και επιχειρήσεών τους υπάγονται στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, (άρθρο 275 ν.3852/2010), σε αντίθεση με την έως τον Καλλικράτη περίοδο όταν 500 Δήμοι και καμία επιχείρηση ή ΝΠΔΔ δεν υπάγονταν στον προληπτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου.
  1. την πρόβλεψη προσυμβατικού ελέγχου νομιμότητας.
Το Ελεγκτικό Συνέδριο πραγματοποιεί, για πρώτη φορά, γενικευμένο προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας σε συμβάσεις άνω των 100.000 € (χαμηλότερο του ορίου των 500.000 € που ισχύει στο δημόσιο) τις οποίες συνάπτουν οι δήμοι, οι περιφέρειες και τα νομικά τους πρόσωπα καθώς και οι επιχειρήσεις τους (άρθρο 278 ν. 3852/2010).
  1. την πρόβλεψη ελέγχου της πορείας είσπραξης των εσόδων.
O αρμόδιος για τον προληπτικό έλεγχο επίτροπος παρακολουθεί την είσπραξη των εσόδων και έχει τη δυνατότητα εάν διαπιστώσει αδράνεια να ορίσει ημερομηνία είσπραξής των εσόδων και σε περίπτωση παρατεταμένης αδράνειας που οφείλεται σε δόλο ή βαριά αμέλεια των διοικούντων τον δήμο και τα νομικά του πρόσωπα ή των προϊσταμένων των οικονομικών υπηρεσιών τους να τους παραπέμψει,  για καταλογισμό της ζημιάς που προξένησαν.
  1. τη θεσμοθέτηση της χρηματοδότησής των Δήμων και Περιφερειών,  στη βάση ποσοστών δυναμικών πόρων, όπως ήταν το πάγιο αίτημα της Αυτοδιοίκησης. Σημειώνω ότι για πρώτη φορά οι αρμοδιότητες που μεταφέρθηκαν στον Α΄ και Β΄ βαθμό συνοδεύτηκαν από τη μεταφορά των σχετικών οικονομικών πόρων ενώ προβλέφθηκε και μηχανισμός συμπλήρωσης όπου διαπιστωθεί ότι τεκμηριώνεται σχετική ανάγκη.
  1. τη διασφάλιση πραγματικά ισοσκελισμένων προϋπολογισμών.
Όλοι οι ΟΤΑ οφείλουν από το Νόμο να μην είναι ελλειμματικοί και να συντάσσουν και να εκτελούν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς. Οι προϋπολογισμοί των ΟΤΑ έως τον Καλλικράτη ισοσκελίζονταν πλασματικά με αποτέλεσμα συχνά να οδηγούνται σε ελλείμματα, και έτσι σε χρέη.  Με τον Καλλικράτη ο έλεγχος νομιμότητας του προϋπολογισμού περιλαμβάνει τον έλεγχο των εσόδων ώστε να διασφαλίζεται ότι ο προϋπολογισμός είναι αξιόπιστα  ισοσκελισμένος.
7.    την πρόβλεψη ειδικού προγράμματος εξυγίανσης για όσους ΟΤΑ διαπιστωθεί αδυναμία ανταπόκρισης στις υποχρεώσεις τους.
(Για το πρόγραμμα θα κάνουμε ειδική παρουσίαση τις επόμενες ημέρες)
8.    τη σύνταξη τριμηνιαίας έκθεσης για τα αποτελέσματα εκτέλεσης του προϋπολογισμού, η οποία και αναρτάται στην ιστοσελίδα του Δήμου, στην οποία συμπεριλαμβάνεται και η άποψη της μειοψηφίας.
9.    την υποχρεωτική ανάρτηση όλων των αποφάσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης στο Δι@ύγεια. εδώ ολόκληρο το κείμενο